معرفي نشريه
علمی
نشریه پژوهش های علوم کشاورزی پایدار به عنوان یکی از نشریات علمی دانشگاه آزاد اسلامی شهید حاج قاسم سلیمانی (کرمان) از تاریخ 99/09/22 بر اساس مجوز شماره 10/2703/ص/99 دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت خود را آغاز نموده و طبق مجوز شماره 88290 وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کشور، به صورت فصلنامه منتشر می گردد. این نشریه افتخار دارد مقالات علمی – پژوهشی پژوهشگران محترم در ارتباط با تکنولوژی های تولید پایدار محصولات کشاورزی را، که قبلا در جایی منتشر نشده باشند یا برای انتشار به نشریه دیگری ارسال نشده باشند، بررسی و داوری کرده و در صورت تأیید چاپ و نشر نماید.
نشریه پژوهش های علوم کشاورزی پایدار از هم اکنون آماده پذیرش مقالات پژوهشگران محترم در زمینه های فوق می باشد و شماره چهارم از دوره سوم نشریه در اسفند ماه 1402 منتشر خواهد شد. خواهشمند است قبل از ارسال فایل مقاله، صفحه راهنمای نویسندگان را مطالعه و مقاله خود را در فایل راهنمای تهیه مقاله وارد و طبق تنظیمات آن ارسال نمائید.
این نشریه مقالاتی که فقط دارای یک نویسنده هستند یا مقالاتی که نویسنده مسئول آنها عضو هیات علمی نباشد و همچنین مقالاتی که غیر پژوهشی باشند را در اولویت پذیرش قرار نمی دهد. لازم به ذکر است که چاپ مقاله در این نشریه فعلاً رایگان است. نشریه ضمن احترام به قوانین اخلاق درنشریات، تابع قوانین کمیته اخلاق در انتشار (COPE) بوده و ضمن استفاده از نرم افزارهای همانند جویی از آیین نامه اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی پیروی می کند.
آخرین مقالات منتشر شده
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تأثیر بررسی همبستگی صفات و تجزیه به مؤلفه اصلی، سایکوسل و مواد ریزمغذی، برمدل شاخص‌های تنش، صفات فیزیولوژیکی، آنزیم‌های اکسیدانت، عملکرد و اجزا عملکرد ذرت (Zea mays cv. Sc 704) در شرایط تنش کم آبی
سید نورالدین غفاری خلف محمدی علیرضا شکوه فر مانی مجدم شهرام لک عزیز آفرینششماره 4 , دوره 3 , زمستان 1402این مطالعه در دو سال زراعی 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات صفی‌آباد اجرا گردید. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عامل اصلی آزمایش قطع آبیاری در سه سطح شاهد (Control)، قطع آبیاری در مرحله تشکیل گل ماده (Silking) و ق چکیده کاملاین مطالعه در دو سال زراعی 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات صفی‌آباد اجرا گردید. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عامل اصلی آزمایش قطع آبیاری در سه سطح شاهد (Control)، قطع آبیاری در مرحله تشکیل گل ماده (Silking) و قطع آبیاری در مرحله متورم شدن (Blister) و عامل فرعی سایکوسل صفر، 5/442 و 885 میلی‌گرم در لیتر و ریزمغذی‌ها صفر (شاهد)، 1000 و 1500 گرم در هکتار بود. نتایج همبستگی صفات مورد ارزیابی با یکدیگر مشخص شد، عملکرد دانه با ارتفاع بوته، تعداد دانه در بلال، وزن هزاردانه دارای همبستگی مثبت معنی‌دار و با هیدروژن پراکسیداز، مالون‌دی‌آلدهید، میزان نشت الکترولیت، فعالیت کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و پرولین برگ همبستگی منفی معنی‌دار نشان داد که بالاترین همبستگی مثبت مربوط به تعداد دانه در بلال (893/0) و بالاترین همبستگی منفی نیز از نشت الکتورلیت (945/0-) و هیدروژن پراکسید (854/0-) مشاهده شد. روند قرارگیری مقادیر مختلف ریزمغذی و سایکوسل مشخص شد؛ به طوری-که که سطوح مختلف ریزمغذی‌ها بیشتر به مرکز تمایل دارند؛ و مصرف 1000 گرم در هکتار به ناحیه III و ناحیه که عملکرد و اجزای عملکرد جای دارند تمایل دارد. به‌طور کلی مشخص شد که محلول‌پاشی غلظت‌های 1500 گرم در هکتار ریزمغذی‌ها و 885 میلی‌گرم در لیتر سایکوسل با کاهش تأثیرات منفی تنش توانسته تیمارهای مناسبی جهت افزایش تحمل به تنش انتهای فصل در ذرت باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - ارزیابی میزان مختلف علف‌کش گلیفوسیت در مراحل رشد رویشی - زایشی و عملکرد گیاهان خیار چنبر(Cucumis melo var. Flexuosus) ، گوجه فرنگی (Lycopersicum esculentum) و باقلا (Vicia faba)
عین اله حسامی هادی چم حیدرشماره 4 , دوره 3 , زمستان 1402در این تحقیق میزان های مختلف علف‌کش گلیفوسیت در زمان مختلف رشد گیاهی گیاهان انجام شد. در کشاورزی به عنوان یک علف‌کش غیرانتخابی در دهه‌های گذشته و حال به دلیل توسعه علف‌های هرز مقاوم و سمج استفاده از آن افزایش یافته است. این پژوهش علمی بصورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح چکیده کاملدر این تحقیق میزان های مختلف علف‌کش گلیفوسیت در زمان مختلف رشد گیاهی گیاهان انجام شد. در کشاورزی به عنوان یک علف‌کش غیرانتخابی در دهه‌های گذشته و حال به دلیل توسعه علف‌های هرز مقاوم و سمج استفاده از آن افزایش یافته است. این پژوهش علمی بصورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در شهرستان شوشتر با کاربرد میزان‌های مختلف علف‌کش گلیفوسیت برای ارزیابی خسارت و عملکرد روی گیاهان خیار چنبر، گوجه فرنگی و باقلا انجام شد. علف‌کش گلایفوسیت اعمال شده در میزان‌های ۱.۵۱، ۲.۵۱، ۴.۵۶، ۶.۵۵، ۸.۵۰ گرم ماده موثر در هکتار مصرف شد. گلیفوسیت در مراحل اولیه رویشی و اولیه زایشی استفاده شد. نتایج نشان داد گباه خیار محلی چنبر تحت تاثیر کاربرد علفـکش دارای حداقل آسیب، اما دارای کاهش رشد و عملکرد در تیمارهای با دوز بالاتر است. ۱۴روز پس از اعمال تیمار با میزان ۶.۵۵ و۸.۵۰ گرم در هکتار، آسیب دیدگی به گوجه فرنگی با ۲۸ تا ۴۲درصد، با کاربرد ۸.۵۰ گرم در هکتار کاهش ۶۸ درصدی عملکرد تجاری مشاهده شد. گوجه فرنگی همچنین در هنگام قرار گرفتن در معرض این علف‌کش در مرحله زایشی نسبت به مرحله رویشی حساسیت بیشتری نشان داد. باقلا حساس ترین محصول مورد بررسی در این آزمایش بود. آسیب دیدگی۱۴روز پس از اعمال تیمار پس از مصرف علف‌کش با میزان های کاربردی برای باقلا در مرحله رشد رویشی در مقایسه با مرحله زایشی بیشتر بود. نیزکاهش ارتفاع بوته و تجمع زیست توده برای باقلا اتفاق افتاد. از طرفی با کاربرد ۸.۵۰ گرم در هکتار ۱۳ درصد عملکرد تجاری نسبی باقلا مشاهده شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - طبقه بندی میوه پاپایا برمبنای رسیدگی، با استفاده از یادگیری ماشین و رویکرد یادگیری انتقالی
محمد قربانی مصطفی قاضی زاده احسائی کاظم جعفری نعیمیشماره 4 , دوره 3 , زمستان 1402درجه بندی و بسته بندی میوه ها بر اساس بازرسی های بصری می تواند زمان بر، مخرب و غیر قابل اطمینان باشد. هدف از پژوهش انجام شده ارائه یک روش طبقه بندی هوشمند، سریع و قابل اطمینان جهت تشخیص میزان رسیدگی میوه پاپایا در سه سطح نارس، نمیه رسیده و رسیده میباشد.تعدادکل تصاویر مو چکیده کاملدرجه بندی و بسته بندی میوه ها بر اساس بازرسی های بصری می تواند زمان بر، مخرب و غیر قابل اطمینان باشد. هدف از پژوهش انجام شده ارائه یک روش طبقه بندی هوشمند، سریع و قابل اطمینان جهت تشخیص میزان رسیدگی میوه پاپایا در سه سطح نارس، نمیه رسیده و رسیده میباشد.تعدادکل تصاویر مورد استفاده در این مقاله 300 تصویر می باشد که برای هر کدام از سطوح تعداد 100 تصویر جمع آوری گردیده است.در این پژوهش استفاده از دو رویکرد یادگیری ماشین و یادگیری انتقالی برای طبقه بندی وضعیت میزان رسیدگی میوه پاپایا پیشنهاد شده است.رویکرد یادگیری ماشین شامل استفاده از سه توصیف گر ویژگی و سه طبقه بندی کننده مختلف می باشدکه عبارت انداز: الگوریتم دو دویی محلی (LBP)، ماتریس هم رخداد سطح خاکستری (GLCM)،هیستوگرام گرادیان های جهت دار(HOG)، الگوریتم طبقه بندیk- نزدیک ترین همسایه(KNN)، ماشین بردار پشتیبان(SVM)، و الگوریتم طبقه بندی کننده بیزی ساده (Naïve Bayes). روشهای یادگیری انتقالی شامل استفاده از شش مدل یاد گیری عمیق از پیش آموزش داده شده Alexnet,Googlenet,Resnet101,Resnet50,Resnet18,VGG19 می باشد.طبقه بندی‌کننده KNN با استفاده از توصیف گر ویژگی HOG توانسته است به صحت4/95 درصد و زمان آموزش 3:52 ثانیه دست پیدا کند.طبقه بندی کننده مبتنی بر رویکرد یادگیری انتقالی VGG19 با بدست آوردن صحت 100 درصدی و زمان آموزش 10:42 ثانیه توانست عملکرد بهتری را در میان سایر شبکه های یادگیری عمیق ثبت کند.دو روش طبقه بندی با استفاده از روش های یادگیری ماشین و یادگیری انتقالی توانسته‌اند هر کدام صحت 4/95، و 100 درصدی را بدست بیاورند که به ترتیب 7/0 و 6 درصد بیشتر از روشهای پیشنهادی موجود می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - ارزیابی اثرات دو نوع قارچ تریکودرما و مایکوریزا بر عملکرد و صفات مورفولوژیک گیاه سویا
امیر عباس موسوی حبیب مهرآرا مرتضی سام دلیریشماره 4 , دوره 3 , زمستان 1402هدف از انجام این پژوهش بررسی اثرات دو نوع قارچ بر عملکرد و صفات مورفولوژیک گیاه سویا میباشد. این آزمایش در قالب طرح فاکتوریل با تلقیح دو گونه قارچ تریکودرما و میکوریزا در چهار سطح؛ تلقیح با تریکودرما ؛ تلقیح با میکوریزا؛ تلقیح دوگونه قارچ با هم و شاهد با سه تکرار در دو چکیده کاملهدف از انجام این پژوهش بررسی اثرات دو نوع قارچ بر عملکرد و صفات مورفولوژیک گیاه سویا میباشد. این آزمایش در قالب طرح فاکتوریل با تلقیح دو گونه قارچ تریکودرما و میکوریزا در چهار سطح؛ تلقیح با تریکودرما ؛ تلقیح با میکوریزا؛ تلقیح دوگونه قارچ با هم و شاهد با سه تکرار در دو سال زراعی 1398-1400 در مزرعه آموزشی انجام شد. بعد از رسیدگی فیزیولوژیکی اجزاء عملکرد 10 بوته از هر تیمار به صورت تصادفی انتخاب و عناصر ماکرو و میکرو همچنین درصد روغن، پروتئین گیاه براساس روش استاندارد اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد صفات کلروفیل a، b، تعداد شاخه، وزن خشک، سطح برگ، طول غلاف، قطر ساقه، تعداد غلاف در بوته، تعداد گره در ساقه، اولین غلاف تا زمین در گیاه سویای که با خاک حاوی تلقیح دوگانه قارچ رشد نموده‌اند میزان بیشتری نسبت به سایر تیمارها و شاهد دارند. همچنین عملکرد تولید به ترتیب 1/98، 2/14، 2/85، 1/7 تن در هکتار بود. میزان پروتئین نیز به ترتیب 40/31، 42/74، 43/04، 39/89 درصد و میزان روغن به ترتیب 24/87، 25/24، 25/94، 24/17 درصد بود. میزان عناصر ماکرو و میکرو در برگ و بذر گیاه سویا در کود بیولوژیک تلفیق دو گونه قارچ از سایرین بیشتر بود و از نظر آماری نیز معنی دار بود. با توجه به سطح کشت نسبتاً وسیع سویا در استان مازندران و اثبات سودمندی این گونه از قارچ‌ها در بهبود رشد و توسعه این گیاه و همچنین ضرورت حفظ منابع تولید، می توان جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - واکنش برخی تغییرات کیفی مغز ژنوتیپ‌های مختلف گردو به دوره انبارمانی
زهرا داورخواه مهدی حسینی فرهی محسن رادی صدیقه قلی پورشماره 4 , دوره 3 , زمستان 1402درخت گردو کاربرد چند منظوره دارد، به طوريکه در میوه¬کاري به خاطر میوه، در جنگل¬کاري براي استفاده از چوب، در داروسازي به عنوان یک گیاه دارویی و در پارك¬ها به عنوان یک گیاه زینتی کشت می¬گردد. به منظور بررسی برخی خصوصیات کیفی پس از برداشت مغز 14 ژنوتیپ برتر گردو (سی سخت 1و چکیده کاملدرخت گردو کاربرد چند منظوره دارد، به طوريکه در میوه¬کاري به خاطر میوه، در جنگل¬کاري براي استفاده از چوب، در داروسازي به عنوان یک گیاه دارویی و در پارك¬ها به عنوان یک گیاه زینتی کشت می¬گردد. به منظور بررسی برخی خصوصیات کیفی پس از برداشت مغز 14 ژنوتیپ برتر گردو (سی سخت 1و2، دلی رج 1و2، شهنیز 1و2، کوخدان 1و2، ستنگان 1و2، گنجگون 1و2 و وزگ 1و2) در استان کهگیلویه و بویراحمد آزمایشی طی سالهای 1399 تا 1400 انجام گرفت. خصوصیات کیفی از قبیل پايداري اكسايشي مغز گردو (عدد پراکسید)، درصد رطوبت و درصد کاهش وزن مغز بعد از 6 ماه نگهداری و همچنین ارزیابی حسی بعد از 14 ماه نگهداری در دمای 25 درجه سانتی گراد مورد ارزیابی قرار گرفت. در تحقیق حاضر، عدد پراکسید در مغز گردو با گذشت زمان افزایش یافت. بعد از 6 ماه نگهداری در انبار، کمترین میزان عدد پراکسید در ژنوتیپ های وزگ 1 و گنجگون2 مشاهده گردید. نتایج ارزیابی حسی نشان داد که ژنوتیپ¬های گنجگون 2 و وزگ 1 بیشترین و ژنوتیپ¬های دلی¬رج 1 و دلی¬رج 2 کمترین میزان پذیرش کلی را بعد از 14 ماه نگهداری نشان دادند. در نهایت ژنوتیپ های وزگ 1 و گنجگون 2 به دلیل کیفیت بهتر و ماندگاری پس از برداشت جهت مصرف و همچنین در برنامه های اصلاح نژاد توصیه می گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - شناسایی پیشران¬های توسعه فناوری¬های سبز نوظهور برای تحقق کشاورزی پایدار در ایران
اکبر فروزش احمد رضا کسرایی رضا دین پناه مهدی چرمچیان لنگرودیشماره 4 , دوره 3 , زمستان 1402در عصری که با نگرانی‌های روبه‌رشد زیست‌محیطی و نیاز مبرم به بازنگری در روشهای متداول تولید محصولات کشاورزی و دستیابی به کشاورزی پایدار، نمایان شده است، بهره‌گیری از "فناوری‌های سبز" به‌عنوان راه‌حل نهایی ظهور کرده است. تحقیق حاضر باهدف شناسایی پیشران‌های توسع چکیده کاملدر عصری که با نگرانی‌های روبه‌رشد زیست‌محیطی و نیاز مبرم به بازنگری در روشهای متداول تولید محصولات کشاورزی و دستیابی به کشاورزی پایدار، نمایان شده است، بهره‌گیری از "فناوری‌های سبز" به‌عنوان راه‌حل نهایی ظهور کرده است. تحقیق حاضر باهدف شناسایی پیشران‌های توسعة فناوری‌های سبز نوظهور برای دستیابی به کشاورزی پایدار اجرا شد. پیشران‌ها مجموعه فعالیت‌هایی هستند که باعث حرکت و تغییر در روند اصلی یک فرایند شده و سرانجام سیاست‌های تدوین شده را مشخص می‌کنند. نوع تحقیق توصیفی – پیمایشی و جامعه آماری آن شامل خبرگان فناوری در بخش‌های دولتی، خصوصی و بهره‌برداران فناوری‌های سبز نوظهور بودند که به استناد جدول کرجسی و مورگان 314 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری تصادفی با انتساب متناسب بررسی شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ای بود که روایی آن با مراجعه با متخصصین فناوری‌های کشاورزی به دست آمد و محاسبه ضریب کرونباخ آلفا (931/0) پایایی آن را تأیید کرد. داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS نسخة 21 و تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی طبقه‌بندی شدند. نتایج نشان داد که پنج عامل شامل؛ الزام به تحقق کشاورزی پایدار و حفظ منابع پایه، توجه به کارایی و بهره‌وری در تولید، فناورانه شدن نظام تولید در کشاورزی، توسعه فرهنگ فناوری و نوآوری در جامعه کشاورزی و توسعه زیرساخت‌های موردنیاز فناوری‌های سبز نوظهور، 15/75 درصد از واریانس کل عوامل پیش‌برنده توسعة فناوری‌های سبز نوظهور برای دستیابی به کشاورزی پایدار را تبیین می‌کنند. پرونده مقاله
پربازدیدترین مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تأثیر بررسی همبستگی صفات و تجزیه به مؤلفه اصلی، سایکوسل و مواد ریزمغذی، برمدل شاخص‌های تنش، صفات فیزیولوژیکی، آنزیم‌های اکسیدانت، عملکرد و اجزا عملکرد ذرت (Zea mays cv. Sc 704) در شرایط تنش کم آبی
سید نورالدین غفاری خلف محمدی علیرضا شکوه فر مانی مجدم شهرام لک عزیز آفرینششماره 4 , دوره 3 , زمستان 1402این مطالعه در دو سال زراعی 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات صفی‌آباد اجرا گردید. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عامل اصلی آزمایش قطع آبیاری در سه سطح شاهد (Control)، قطع آبیاری در مرحله تشکیل گل ماده (Silking) و ق چکیده کاملاین مطالعه در دو سال زراعی 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات صفی‌آباد اجرا گردید. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عامل اصلی آزمایش قطع آبیاری در سه سطح شاهد (Control)، قطع آبیاری در مرحله تشکیل گل ماده (Silking) و قطع آبیاری در مرحله متورم شدن (Blister) و عامل فرعی سایکوسل صفر، 5/442 و 885 میلی‌گرم در لیتر و ریزمغذی‌ها صفر (شاهد)، 1000 و 1500 گرم در هکتار بود. نتایج همبستگی صفات مورد ارزیابی با یکدیگر مشخص شد، عملکرد دانه با ارتفاع بوته، تعداد دانه در بلال، وزن هزاردانه دارای همبستگی مثبت معنی‌دار و با هیدروژن پراکسیداز، مالون‌دی‌آلدهید، میزان نشت الکترولیت، فعالیت کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و پرولین برگ همبستگی منفی معنی‌دار نشان داد که بالاترین همبستگی مثبت مربوط به تعداد دانه در بلال (893/0) و بالاترین همبستگی منفی نیز از نشت الکتورلیت (945/0-) و هیدروژن پراکسید (854/0-) مشاهده شد. روند قرارگیری مقادیر مختلف ریزمغذی و سایکوسل مشخص شد؛ به طوری-که که سطوح مختلف ریزمغذی‌ها بیشتر به مرکز تمایل دارند؛ و مصرف 1000 گرم در هکتار به ناحیه III و ناحیه که عملکرد و اجزای عملکرد جای دارند تمایل دارد. به‌طور کلی مشخص شد که محلول‌پاشی غلظت‌های 1500 گرم در هکتار ریزمغذی‌ها و 885 میلی‌گرم در لیتر سایکوسل با کاهش تأثیرات منفی تنش توانسته تیمارهای مناسبی جهت افزایش تحمل به تنش انتهای فصل در ذرت باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - بررسی اثرهای محیط کشت و ماده آلی بر خصوصیات جوانه‌زنی بذرگیاه بادرنجبویه (Melissa officinalis L)
شیما رحمانیان عبدالحسین ابوطالبی جهرمی مهدی حسینی فرهیشماره 1 , دوره 1 , بهار 1400ارزیابی خصوصیات جوانه زنی بذر یکی از مطالعات پایه و مقدماتی در زمینه گیاهان دارویی است. تحقیق حاضر به منظور بررسی تأثیر نوع محیط کشت و ماده آلی بر بهبود خصوصیات جوانه زنی بذر بادرنجبویه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شهرستان جهرم ا چکیده کاملارزیابی خصوصیات جوانه زنی بذر یکی از مطالعات پایه و مقدماتی در زمینه گیاهان دارویی است. تحقیق حاضر به منظور بررسی تأثیر نوع محیط کشت و ماده آلی بر بهبود خصوصیات جوانه زنی بذر بادرنجبویه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شهرستان جهرم انجام شد. فاکتور اول بستر کشت شامل ترکیب کمپوست، خاک زراعی و ورمی کمپوست، خاک زراعی + کمپوست و ورمی کمپوست + خاک زراعی (نسبت های مساوی) و فاکتور دوم ماده آلی در سه سطح شاهد، اسیدهیومیک و میکروارگانیسم های مؤثر(EM) هر دو به نسبت 5 درهزار بود. براساس نتایج تأثیر محیط کشت، ماده آلی و برهم کنش محیط کشت و ماده آلی بر همه خصوصیات جوانه زنی بذر بادرنجبویه معنی دار بود. بیش ترین درصد، سرعت و میانگین جوانه زنی روزانه، شاخص بنیه و جوانه زنی بذر با کاربرد EM به دست آمد. محیط کشت حاوی خاک+ کمپوست و خاک + ورمی کمپوست به تنهایی بالاترین میزان صفات جوانه زنی را دارا بود. برهم کنش محیط کشت و ماده آلی نشان داد که بیش ترین درصد جوانه زنی بذر(100 درصد)، در محیط کشت حاوی خاک + کمپوست با استفاده از EM به دست آمد. بیشترین سرعت و شاخص جوانه زنی در محیط کشت حاوی خاک + کمپوست با استفاده از EM مشاهده شد. بنابراین جهت افزایش جوانه‌زنی و بهبود کیفیت گیاهچه گیاه دارویی بادرنجبویه کاربرد ماده آلی EM و ترکیب محیط کشت خاک+ کمپوست را می توان توصیه نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - ارزیابی و اولویت‌بندی تأثیرات مخاطرات انسانی بر ناپایداری منابع طبیعی و محیط زیست روستایی (نمونه موردی: بخش مرکزی شهرستان البرز استان قزوین)
وحید بیگدلی راد شهرام ملکیشماره 3 , دوره 2 , پاییز 1401ناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی در مناطق روستایی در بروز عواملی چون نابودی منابع طبیعی تجدیدناپذیر مانند آب و سوخت‌های فسیلی، نابودی محیط زیست و تخریب گونه‌های جانوری و گیاهی، بر هم خوردن اکوسیستم و اکولوژیکی منطقه، مهاجرت و تبعات آن بر جامعه، تأثیر فراوانی بر این په چکیده کاملناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی در مناطق روستایی در بروز عواملی چون نابودی منابع طبیعی تجدیدناپذیر مانند آب و سوخت‌های فسیلی، نابودی محیط زیست و تخریب گونه‌های جانوری و گیاهی، بر هم خوردن اکوسیستم و اکولوژیکی منطقه، مهاجرت و تبعات آن بر جامعه، تأثیر فراوانی بر این پهنه حساس و حیاتی خواهد داشت. یکی از راه‌های مقابله با این مشکلات شناسایی و درک شرایط موجود از وضعیت منابع طبیعی و زیست محیطی حاکم بر روستاها با یهره گیری از معیارهایی جهت ارزیابی تاثیر مخاطرات انسانی در ناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی میباشد. در تحقیق حاضر ابتدا معیارهای سنجش مخاطرات انسانی در ناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی در مناطق روستایی شناسایی و سپس در مرحله تحلیلی این معیارها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی مورد ارزیابی و رتبه بندی قرار گرفت. در این ارزیابی هدرروی آب، چاه های غیرمجاز و چرای بیش از حد دام بیشترین تاثیر بر ناپایداری منابع طبیعی را داشتند. در ادامه مشخص گردید که شهرک صنعتی لیا، روستای پیریوسفیان و روستای مشعلدار بیشترین تأثیر و روستای کشت و صنعت، و روستای مینودر کمترین تأثیر را بر ناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی ناشی از مخاطرات انسانی در بخش مرکزی شهرستان البرز داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - ارزیابی ویژگیهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی چهار رقم کلزا (Brassica napus L) زمستانه در شرایط قطع آبیاری و تأخیر کاشت
پیمان دوامی مجتبی علوی فاضل شهرام لک داوود حبیبی افشین مظفریشماره 2 , دوره 1 , تابستان 1400به منظور ارزیابی ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ارقام کلزا در شرایط قطع آبیاری و تاخیرتاریخ کاشت،آزمایشی در دو سال زراعی به صورت اسپیلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه کرج اجرا گردید. در این پژوهش آبیاری به عنوان عامل اصل چکیده کاملبه منظور ارزیابی ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ارقام کلزا در شرایط قطع آبیاری و تاخیرتاریخ کاشت،آزمایشی در دو سال زراعی به صورت اسپیلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه کرج اجرا گردید. در این پژوهش آبیاری به عنوان عامل اصلی در دوسطح شامل آبیاری معمول(80 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A ) و قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی و تاریخ کاشت در دو سطح شامل پنجم مهرماه و پنجم آبان ماه و چهار رقم کلزا زمستانه شامل تاسیلو ( Tassilo)، الویس (Elvise)، نپتون (Neptune) و اوکاپی (kapiO) به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. براساس نتایج بدست آمده، بیشترین میزان کلروفیل در هر دو تاریخ کاشت (پنجم مهرماه و پنجم آبان ماه) به ترتیب با مقادیر 1/59 و 1/88 میلی گرم برگرم وزن تر برگ و تحت شرایط آبیاری معمول به رقم الویس اختصاص یافت. قطع آبیاری موجب کاهش محتوای نسبی آب برگ و افزایش میزان پرولین برگ، محتوی پروتئین محلول و میزان کربوهیدرات محلول شد. ارقام الویس و نپتون در شرایط آبیاری معمول به ترتیب با 3346 و 3220 کیلوگرم در هکتار و در شرایط قطع آبیاری به ترتیب با میانگین 3211 و 3081 کیلو گرم در هکتار، بیشترین عملکرد دانه را داشتند. بر اساس شاخص تحمل به تنش (STI) رقم الویس به عنوان متحمل ترین رقم در شرایط تنش کم آبی در مرحله خورجین دهی به بعد شناخته شد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسی قابلیت حذف فلز سنگین کادمیوم توسط سه گونه جلبک سندسموس آبلیکوس ، سندسموس اکیوتس ، سندسموس اینکراس اتیولس از پساب‌های صنعتی
مهدی اعلایی احمد محمدی حمید مشهدی فهیمه محمودنیاشماره 2 , دوره 1 , تابستان 1400بحران آب در بخش کشاورزی از چالش های اساسی و بازیافت پساب یکی از روش های کنترل این بحران محسوب می شود. از محدودیت های استفاده از پساب ها در بخش کشاورزی آلودگی آن با فلزات سنگین است. از میان روشهای مختلفی که برای حذف فلزات سنگین به‌کار می‌رود روشهای زیستی بسیار مورد چکیده کاملبحران آب در بخش کشاورزی از چالش های اساسی و بازیافت پساب یکی از روش های کنترل این بحران محسوب می شود. از محدودیت های استفاده از پساب ها در بخش کشاورزی آلودگی آن با فلزات سنگین است. از میان روشهای مختلفی که برای حذف فلزات سنگین به‌کار می‌رود روشهای زیستی بسیار مورد توجه هستند. از این رو در این پژوهش توانایی سه میکروجلبک جنس سندسموس، سندسموس آبلیکوس، سندسموس اکیوتس، سندسموس اینکراس اتیولس در حذف کادمیم از پساب های صنعتی مورد مطالعه قرار گرفت. برای بررسی تاثیر پارامترهای مختلف بر میزان جذب میکروجلبک‌ها، میزان جذب در مقادیر مختلف pH (3 تا ۷)، دما (15 تا 35 درجه سانتی‌گراد)، مقدار جاذب زیستی (0/25 تا 2 گرم)، غلظت فلز (۲۰ تا ۲۰۰ میلی‌گرم در لیتر) و زمان تماس جاذب (۳۰ تا ۱۵۰ دقیقه) مورد آزمایش قرار گرفت. تأثیر تمامی این پارامترهای مورد بررسی بر میزان جذب معنادار بود. بیشترین میزان جذب کادمیوم(99%) توسط میکروجلبک سندسموس اینکراس اتیولس در pH برابر با ۶، دمای ۲۵ درجه سانتی‌گراد، مقدار جاذب زیستی 1/5 گرم، غلظت فلز ۱۵۰ میلی گرم در لیتر و زمان تماس ۱۵۰ دقیقه مشخص شد. اما میزان جذب فلز کادمیوم توسط گونه‌های مختلف میکروجلبک تفاوت معنی دار نداشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - تأثیر مصرف نیتروژن در مرحله گلدهی بر تولید و تسهیم ماده خشک، رابطه قدرت منبع و اندازه مخزن و فرایندهای تشکیل عملکرد در گندم، جو و تریتیکاله
مسعود عزت احمدی مجتبی حسن زاده احد مدنیشماره 3 , دوره 1 , پاییز 1400به منظور مقایسه واکنش عملکرد گندم، جو و تریتیکاله به نیتروژن، یک آزمایش اسپیلیت پلات در مشهد و طی زراعی 97- 96 اجرا شد. عامل نیتروژن با دو سطح عدم محلول پاشی (N1) و مصرف کود اوره 46 درصد در مرحله گلدهی به میزان 20 کیلو گرم در هکتار (N2) در کرتهای اصلی و عامل نوع غله در چکیده کاملبه منظور مقایسه واکنش عملکرد گندم، جو و تریتیکاله به نیتروژن، یک آزمایش اسپیلیت پلات در مشهد و طی زراعی 97- 96 اجرا شد. عامل نیتروژن با دو سطح عدم محلول پاشی (N1) و مصرف کود اوره 46 درصد در مرحله گلدهی به میزان 20 کیلو گرم در هکتار (N2) در کرتهای اصلی و عامل نوع غله در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تیمار N2 عملکرد دانه را به میزان 12/6 درصد افزایش داد که عمدتا ناشی از افزایش سهم فتوسنتز جاری در تشکیل عملکرد دانه از 43/6 به 51/2 درصد بود و ارتباط کمی با کارایی اختصاص ماده خشک ساقه به دانه داشت. همچنین تیمار N2 علی رغم کاهش دادن معنی دار وزن هزار دانه سبب افزایش 20/9 درصدی تعداد دانه در سنبله و 12/9 درصدی وزن دانه در سنبله گردید. محلول پاشی نیتروژن سهم فتوسنتز جاری در تشکیل عملکرد دانه را از 43/6 به 51/2 درصد افزایش و سهم انتقال مجدد ماده خشک ساقه در تشکیل عملکرد را از 72/4 به 4/53 درصد کاهش داد. تریتیکاله علیرغم داشتن شاخص برداشت یکسان با گندم، به دلیل داشتن عملکرد بیولوژیک بالاتر، 13/3 درصد عملکرد دانه بیشتری نسب به گندم داشت. مقدار فتوسنتز جاری در تریتیکاله 46/8 بیشتر از گندم بود ولی سهم نسبی ذخایر ساقه در تشکیل عملکرد اختلاف معنی داری نداشت. دلیل اصلی افزایش عملکرد تریتیکاله نسبت به گندم تعداد دانه در سنبله بیشتر بود و وزن دانه در این خصوص تاثیر معنی دار نداشت. در جو وزن هزار دانه نسبت به تریتیکاله 10 درصد بیشتر بود ولی جو به دلیل 61/0 درصد تعداد دانه در سنبله کمتر نسبت به تریتیکاله عملکرد کمتری داشت. نتایج حاکی از آن است که وزن دانه تحت تاثیر فرایندهای جذب و انتقال نیتروژن قرار نمی گیرد و بیشتر تابع فتوسنتز جاری است. بر اساس این نتایج توازن منبع -مخزن در تریتیکاله موجب عملکرد بیشتر این غله نسبت به گندم و جو شد. به نظر می رسد نیتروژن در مرحله گلدهی می تواند با جلوگیری از سقط شدن گلچه ها و افزایش اندازه مخزن و همچنین بهبود قدرت منبع از طریق افزایش فتوسنتز جاری عملکرد را در گندم و جو افزایش دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بررسی مکانیزم انتقال رطوبت در بافت های گیاهی با استفاده از مدل های انتقال در محیط های متخلخل – قسمت اول: مدل های انتقال رطوبت
فاطمه مظفری غربا محمد مهدی مهارلویی احمد غضنفری مقدمشماره 3 , دوره 1 , پاییز 1400انتقال آب در بافت های گیاهی پدیده ای پیچیده ای است. دیواره سلولی و غشای پلاسمایی نسبت به آب نفوذ پذیر بوده و میزان تبادل آب بین سلول و فضای بین سلولی به میزان اختلاف فشار آب درون سلولی و ارتجاع پذیری غشای سلولی بستگی دارد. حرکت آب در درون بافت های گیاهی شامل انتقال ه چکیده کاملانتقال آب در بافت های گیاهی پدیده ای پیچیده ای است. دیواره سلولی و غشای پلاسمایی نسبت به آب نفوذ پذیر بوده و میزان تبادل آب بین سلول و فضای بین سلولی به میزان اختلاف فشار آب درون سلولی و ارتجاع پذیری غشای سلولی بستگی دارد. حرکت آب در درون بافت های گیاهی شامل انتقال همزمان گرما و جرم است و بنابراین خواص ترموفیزیکی بافت گیاهی در این انتقال نقش مهمی دارند. فشار مویینگی، نفوذپذیری ذاتی، نفوذپذیری نسبی، نفوذ رطوبت موثر و هدایت حرارتی از جمله خواص کلیدی حرارتی و انتقال مورد نیاز برای بررسی جامع مکانیزم انتقال رطوبت در بافت گیاهی هستند. مواد گیاهی را می توان یک محیط متخلخل در غیر ثابت نظر گرفت که حاوی حدود 80 تا 95 درصد آب است. نفوذ مولکولی برای گازها (بخار آب و هوا)، نفوذ مویینگی برای مایع (آب) و مکانیسم های همرفت (جریان دارسی) در مدل خشک کردن در محیط متخلخل استفاده می شود. بدین ترتیب برای بررسی چگونگی حرکت آب در بافت های گیاهی می توان از مدل های چند فازی استفاده کرد. در مدل های چند فازی مکانیسم انتقال، انتقال آب را به دو صورت مایع و گاز را همزمان تحت تأثیر دما و سایر خصوصیات بافت گیاهی مورد بررسی قرار می دهد. در این مقاله بافت گیاهی به عنوان یک محیط متخلخل در نظر گرفته شده و مکانیزم هایی و عوامل موثر در انتقال رطوبت در این بافت ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - مروری بر کودهای کندرهش از منظر زیست‌محیطی و اقتصاد و آینده آن در ایران و جهان
حسن صدیقی کیوان شایسته مهسا ارجمندشماره 2 , دوره 3 , تابستان 1402کودهای کندرهش با ایجاد حائلی فیزیکی، مانع رهش سریع مواد‌مغذی می‌شوند. این کودها به دو روش پوشش‌دار و ماتریسی تولید می‌شوند. کودهای کندرهش، می‌توانند تلفات ماده‌مغذی نظیر ازت را کاهش و سبب استفاده تدریجی متناسب با نیاز گیاه می‌شوند. این اتفاق سبب افزایش بهره‌وری و تاثیر چکیده کاملکودهای کندرهش با ایجاد حائلی فیزیکی، مانع رهش سریع مواد‌مغذی می‌شوند. این کودها به دو روش پوشش‌دار و ماتریسی تولید می‌شوند. کودهای کندرهش، می‌توانند تلفات ماده‌مغذی نظیر ازت را کاهش و سبب استفاده تدریجی متناسب با نیاز گیاه می‌شوند. این اتفاق سبب افزایش بهره‌وری و تاثیر‌گذاری موثر‌تر کود می‌شود. روند تولید کودها از جمله کودهای ازته در ایران و جهان هر ساله در حال افزایش است. همچنین می‌توان پیش‌بینی کرد که این روند در سالهای آتی نیز تداوم داشته باشد. تحقیقات در خصوص کودهای کندرهش نشان می‌دهد که روند تولید و مصرف آنها به-طور فزاینده‌ای در دنیا در حال افزایش است. در ایران به‌دلیل وجود منابع وسیعی از نفت‌و‌گاز، گوگرد فراوانی در پالایشگاه‌ها تولید می‌شود؛ در نتیجه می‌توان در ایران کودهای کندرهش با پوشش گوگردی را نسبت به سایر کشورها، ارزان‌تر تولید کرد. هدف این مقاله بررسی اهمیت استفاده از کودهای کندرهش، مزایا، معایب و ارائه روش تولید آن است. همچنین در این مطالعه، میزان تولید کودهای کندرهش در دنیا مورد بررسی قرار می‌گیرد. این مقاله می‌تواند به سرمایه‌گذاران، تولیدکنندگان، محققان، کشاورزان و مصرف‌کنندگانی که به کودهای کندرهش و نقش آنها در کشاورزی علاقه‌مند هستند، اطلاعات مفیدی ارائه دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بررسی تنوع مورفولوژیکی-زراعی برخی از ارقام گوجه فرنگی در شهرستان خاش
منصور سلجوقیان پور محمد رسولیشماره 1 , دوره 1 , بهار 1400گوجه فرنگی دارای واریته های بسیار زیادی است که از نظر رشد گیاه، کیفیت و شکل میوه و دیگر صفات با یکدیگر متفاوتند. به منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی-زراعی برخی از ارقام گوجه فرنگی در منطقه خاش، آزمایشی به صورت بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و ده رقم شامل اورابانا، رد کلود چکیده کاملگوجه فرنگی دارای واریته های بسیار زیادی است که از نظر رشد گیاه، کیفیت و شکل میوه و دیگر صفات با یکدیگر متفاوتند. به منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی-زراعی برخی از ارقام گوجه فرنگی در منطقه خاش، آزمایشی به صورت بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و ده رقم شامل اورابانا، رد کلود، رد تاپ، روت جرز، وسترن رد، سانسید، ریو گراند اس، دلبا، تی وی و پتو پراید در شهرستان خاش اجرا شد. در پایان آزمایش صفاتی همچون تعداد میوه در هر بوته، متوسط وزن میوه، قطر میوه، عملکرد نهایی، بیوماس، شاخص برداشت، حجم آب میوه، وزن خشک میوه، مواد جامد محلول کل، اسیدیته و ویتامین ث به عنوان صفات مورفولوژیکی زراعی مورد بررسی قرار گرفتند. در پایان آزمایش و پس از تجزیه‌های متعدد مشخص شد که ارقام هیبرید تی‌وی و دلبا و رقم اورابانا دارای بیشترین عملکرد محصول بوده و مناسب کشت در منطقه خاش می‌باشند. همچنین تجزیه کلاستر داده‌ها نیز نشان داد که 3 رقم در گروه A، 5 رقم در گروه B و دو رقم در گروه C جای گرفتند. این گروه‌بندی نشان داد که تنوع ژنتیکی از الگوی معنی‌داری پیروی می‌کند چرا که ارقامی با عملکرد بهتر و نزدیک به هم در گروه‌های مشابه قرار گرفتند. در نتایج به دست آمده از رگرسیون گام به گام صفت تعداد میوه در بوته، اولین صفتی بود که وارد مدل رگرسیونی شد و صفات بعدی به ترتیب عبارت از وزن میوه و قطر میوه بودند که وارد مدل رگرسیونی شدند و سایر تغییرات عملکرد را توجیه نمودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - کاربرد قارچ میکوریزا و پوتریسین بر ویژگی های رویشی، عملکرد بذر و اسانس گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum) تحت تنش خشکی
حمیدرضا انجام مهدی حسینی فرهی مسلم عبدی پورشماره 3 , دوره 3 , پاییز 1402به منظور بررسی اثر قارچ مایکوریزا و پوتریسین بر خصوصیات رشدی، عملکرد بذر و میزان اسانس گیاه دارویی زیره سبز، مطالعه‌ای دو ساله به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی چمخانی وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی کهگی چکیده کاملبه منظور بررسی اثر قارچ مایکوریزا و پوتریسین بر خصوصیات رشدی، عملکرد بذر و میزان اسانس گیاه دارویی زیره سبز، مطالعه‌ای دو ساله به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی چمخانی وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل تیمار آبیاری در دو سطح: آبیاری پس از تخلیه 20 درصد (آبیاری معمولی) و 60 درصد (تنش شدید) از آب قابل دسترس گیاه، تیمار تلقیح با قارچ میکوریزا (Glomus intraradices) در دو سطح شاهد (عدم تلقیح) و تلقیح با قارچ (35 گرم اینوکلوم قارچ حاوی تقریباً 1450 هاگ) و محلول پاشی با پوتریسین در سه سطح شاهد (صفر)، 1000 و 2000 میلی‌گرم در لیتر بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی تأثیر معنی‌داری بر صفات رویشی، عملکرد بذر، درصد و عملکرد اسانس زیره سبز داشته است به‌طوری که با افزایش تنش خشکی صفات مورد بررسی به شدت کاهش یافتند. اثر کاربرد قارچ مایکوریزا و پوتریسین بر پارامترهای رویشی، عملکرد بذر و میزان اسانس بسیار معنی‌دار بود. گیاهان تلقیح شده با قارچ مایکوریزا در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده از رشد، عملکرد بذر و میزان اسانس بیشتری هم در شرایط تنش خشکی و هم در شرایط بدون تنش برخوردار بودند. بنابراین می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که در شرایط کم‌آبی تلقیح گیاهان با قارچ آربوسکولار مایکوریزا و محلول پاشی پوتریسین خصوصیات رشدی، عملکرد بذر و اسانس گیاه زیره سبز را بهبود می‌بخشند. پرونده مقاله
